Belastingaangifte en alimentatie, waar dien je rekening mee te houden?

Wanneer er een relatiebeëindiging heeft plaatsgevonden kan het zijn dat je alimentatie ontvangt van of betaalt aan een ex-partner. Ook kunnen er andere onderhoudsverplichtingen zijn afgesproken. Er zijn een aantal zaken waarmee jullie rekening mee moeten houden bij de belastingaangifte. In dit artikel ga ik in op deze aandachtspunten en besteed ik aandacht aan de wijze waarop jullie dit op een juiste wijze kunnen verwerken in de belastingaangifte en voorlopige aanslag.

Kinderalimentatie
Soms hoor je van mensen in je omgeving dat uitgaven voor kinderalimentatie fiscaal aftrekbaar zijn. Vóór 1 januari 2015 was dit ook zo, maar sinds deze datum zijn uitgaven voor kinderalimentatie niet meer fiscaal aftrekbaar. Degene die de kinderalimentatie ontvangt, hoeft deze ook niet meer als inkomen aan te geven bij de belastingaangifte.

Partneralimentatie
Als je alimentatie betaald aan je ex-partner dan mag je deze partneralimentatie in je aangifte inkomstenbelasting fiscaal aftrekken als “betaalde partneralimentatie en andere onderhoudsvoorzieningen”. De afspraken rondom de partneralimentatie moeten daarbij wel schriftelijk zijn vastgelegd en ondertekend zijn door beide partners.
Wanneer je partneralimentatie ontvang van je ex-partner dan dien je deze in de aangifte inkomstenbelasting aan te geven als inkomen. Over dit bedrag ben je naast inkomstenbelasting ook de bijdrage zorgverzekeringswet verschuldigd (de ZVW premie 2022 bedraagt 5,5%).

Afkoop partneralimentatie
Naast periodieke betalingen van partneralimentatie is ook een afkoopsom van de partneralimentatie of een koopsom voor een lijfrente die hiervoor is gestort bij een verzekeraar onder bepaalde voorwaarden fiscaal aftrekbaar. Het is daarbij belangrijk om goed te kijken wat jullie in het echtscheidingsconvenant hebben afgesproken met betrekking tot de fiscale afwikkeling aangezien de afkoopsom bij de ontvanger als inkomen dient te worden aangegeven. Bij een afkoopsom kan dit behoorlijke fiscale gevolgen hebben. Om deze fiscale gevolgen zoveel als mogelijk te voorkomen, is het belangrijk je hierover goed te laten adviseren.
Overige onderhoudsverplichtingen
Naast bovengenoemde partneralimentatie is het ook mogelijk om overige onderhoudsverplichtingen die ten gevolge van een echtscheiding zijn overeengekomen fiscaal af te trekken zoals:

  • Betalingen voor verrekening van pensioenrechten, lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen waarvan je de betaalde premies eerder hebt afgetrokken;
  • Ouderdomspensioen dat u als partneralimentatie doorbetaalt;
  • Bijstand die de Sociale Dienst betaalt aan je ex-partner en waarvan de kosten op jou verhaald zijn;
  • Andere onderhoudsverplichtingen zoals bijvoorbeeld periodieke betalingen voor verplichtingen tot schadevergoeding;
  • Een deel van het eigen woningforfait, als je ex-partner in de gezamenlijke eigen woning blijft.

Betaalde hypotheekrente voor of door ex-partner
Wanneer een van jullie beiden (tijdelijk) in de woning blijft wonen en de ander betaalt (een deel van) de rente voor die achterblijver dan kan dit, onder bepaalde voorwaarden, worden aangemerkt als een onderhoudsverplichting. Hierdoor dient de betaalde rente als betaalde alimentatie te worden aangegeven en door de andere partij als ontvangen alimentatie te worden aangegeven. Hierover moeten bij een scheiding goede afspraken worden gemaakt om ervoor te zorgen dat dit fiscaal op de juiste wijze wordt verwerkt en goed opgenomen is in het convenant.

Voorlopige aanslag
Partneralimentatie heeft ook invloed op de voorlopige aanslag en de hoogte van eventuele toeslagen. Neem daarom partneralimentatie ook mee in de aanvraag of wijziging van de voorlopige aanslag en bij het aanvragen of wijzigen van toeslagen.

Conclusie
Het is belangrijk dat er tijdens de scheiding goede afspraken worden gemaakt rondom alimentatie en de fiscale afwikkeling hiervan. Deze afspraken moeten vervolgens op de juiste wijze in het convenant én in de belastingaangifte worden meegenomen. Mijn tip laat je goed adviseren door een deskundige op dit gebied!